Παρασκευή 17 Αυγούστου 2012

ΤΟ ΕΦΕΥΡΗΜA ΤΗΣ ‹‹ΠΡΟΟΔΟΥ››

Και επειδή υπάρχουν και στις μέρες μας διάφοροι που ακόμα «θαυμάζουν» τον Πικάσο, τον Σαγκάλ και τον Καντίνσκυ...
                          

Γράφει ο Αναστάσιος  Γιαννάς

«Της αριστεράς και της προόδου». Ασφαλώς θα το έχετε ακούσει το σλόγκαν. Η έννοια που  εκφράζει είναι πολύ παλιά ξέρετε. Έγινε ευρύτερα γνωστή στις ημέρες της Γαλλικής Επανάστασης, όταν στο café του  Palais  Royal  συγκεντρώνονταν οι φωτισμένοι μασόνοι για να προετοιμάσουν την...επέλαση της προόδου. Όμως αυτή η έννοια [της προόδου] εμφανίστηκε ακόμη πιο νωρίς. Δηλαδή στις απαρχές της νεωτερικής εποχής, μεταξύ του 1600 και 1700, όταν ο γνωστικισμός, υπό την μορφή του προτεσταντισμού και αργότερα του διαφωτισμού, άρχισε να εξαπλώνεται στην Ευρώπη. Στην αρχαιότητα αυτή η έννοια δεν υπήρχε. Η ιδέα των αρχαίων για την πνευματική εξέλιξη σε σχέση με το πέρασμα του χρόνου, ήταν το ακριβώς αντίθετο της προόδου: Ας θυμηθούμε τις πέντε εποχές του Ησίοδου, που ξεκινώντας από την χρυσή εποχή της πνευματικής τελειότητας, αρχίζει μία διαδοχική παρακμή με την έλευση των εποχών του αργύρου, του χαλκού, της εποχής των ηρώων  και στο τέλος, της εποχής του σιδήρου. Αλλά και η  χριστιανική ιδέα για την εξέλιξη του κόσμου  είναι αρνητική: Ο κόσμος οδεύει προς την καταστροφή και την έλευση του αντίχριστου. (Οι αρχαίοι είχαν μία κυκλική αντίληψη του χρόνου, ενώ ο Χριστιανισμός μία γραμμική). Πρόοδος λοιπόν! Όπως είχε πει ένας Ιταλός σκηνοθέτης: Η αναμονή καλύτερων εποχών που δεν θα έλθουν ποτέ. Εν ολίγοις , η ιδέα της ‹‹προόδου ›› δημιουργήθηκε και προπαγανδίστηκε για δύο βασικούς λόγους :
Α)Αποτέλεσε την αιχμή του δόρατος της γνωστικής προσπάθειας για την αυτοθέωση του ανθρώπου και την απεξάρτησή του από τον Θεό της δημιουργίας.
Β) Ήταν ένα καλό προπαγανδιστικό σλόγκαν για να υπονοηθεί, ότι η αρχαιότητα και ο μεσαίωνας, ήταν ξεπερασμένες εποχές  εν σχέση με τις  μελλοντικές,  που θα έφερναν μία ανώτερη πνευματικότητα. Σκεφτήκαμε λοιπόν , να δείξουμε με τον δικό μας τρόπο, το πόσο ανώτερη ήταν αυτή η πνευματικότητα της σύγχρονης  προοδευτικής εποχής. Είναι γενικά αποδεκτό, ότι η τέχνη αντανακλά το πνεύμα που επικρατεί (ή προετοιμάζεται για να επικρατήσει) σε μια ορισμένη εποχή. Έτσι, αποφασίσαμε να παρουσιάσουμε μία μικρή έκθεση αντιπροσωπευτικών ζωγραφικών έργων, που ξεκινούν από το 1550 και φθάνουν  μέχρι σήμερα. Την αρχαία Ελληνική και βυζαντινή τέχνη τις παραλείπουμε γιατί είναι γνωστές σε όλους. Παρατηρήστε λοιπόν αυτή την «προοδευτική» στον χρόνο παρουσίαση των έργων, και θα διαπιστώσετε μία ριζική αλλαγή πνεύματος, λίγο πριν τις αρχές του 1900.


Tintoretto, Η  Δημιουργία των ζώων, 1551
Caesar van Everdingen, Οι τέσσερις μούσες με τον Πήγασο, 1650
François Boucher,  Διακοπή του ύπνου, 1750.
Gustave Moreau, Ο Ησιόδος και η Μούσα, 1891
 Edvard Munch, Η Κραυγή, 1893
Marc Chagall, Εγώ και το χωριό, 1911
Wasilly Kandinsky, Σε λευκό, 1923
Robert Olley, Δημόσια τουαλέτα,1972
Dale  Frank, Ulotrichous Brachycephalic ,2007


Το 1893 ο Edvard Munch, με το έργο του, Η Κραυγή, που παρουσιάσαμε πιο πάνω, αποτύπωσε τον ερχομό της εποχής του υπαρξιακού τρόμου, και της κουλτούρας των αβύσσων.

2 σχόλια:

  1. Όσοι εξ υμών ευρίσκεσθε στη Αθήνα, πηγαίνετε μία βόλτα στην Κηφισιά, πίσω από τον Βάρσο, στο ταχυδρομείο και θα ιδήτε την επίρρωση των πολύ παραστατικών εικόνων του άρθρου...μια αγελάδα "άνθρωπος" ( όπως θέλουν να μας καταντήσουν) και ένας τρομακτικός ρομποκόπ εξωγήινος γιά να μας φοβερίζει!
    Πού; στην πάλαι ποτέ ωραία Κηφισιά με τα βουλεβάρτα της, τις προτομές του Μενάνδρου, του Μελά, τα αμαξάκια της και το κάρο, για τους νεώτερους, στο εντελβαις.
    Φαίνεται πως ο "βιασμός" των φυσικών κωδίκων, που προήλθε από τη βιομηχανική επανάσταση και μετά, εκήρυξε ένα ανηλεή πολεμο, αρχικά κατά της ίδιας της φύσης και των ειδών της ( στα οποία παρασιτικά ζούμε οι άνθρωποι), αλλά δευτερευόντως και κατά της ανθρωπότητας με αυτοκαταστρεπτικούς και ηθικοαποδομητικούς όρους.
    Και όλα αυτά διότι έπαψε πλέον να ισχύει ο νόμος της αρετής, κατά το νους υγιής εν σώματι υγιεί και ο κάθε κομπλεξικός οργανισμός που κατέχει σήμερα τις υπερτεχνολογίες- βιοτεχνολογίες, καθίσταται επίγειος θεός, χωρίς φυσικές εξισορροπητικές αντιδράσεις.
    Στο ερώτημα εάν η τεχνολογία και η τιθάσευση των φυσικών δυνάμεων είναι κάτι απευκταίο η απάντηση πρέπει να είναι σαφώς όχι!...Ο άνθρωπος, καλώς ή κακώς, δεν είναι απολύτως ένα φυσικό ον, όπως τα άλλα και δεν μπορεί να πάει ενάντια στην φιλοπερίεργη και αθροιστικά δημιουργική επιστημονική φύση του.
    Όμως είναι ανάξιος, ως σύνολο, να χειρισθή το ανοιγμένο κουτί της Πανδώρας και υφίσταται τα επίχειρα της αφροσύνης του. Οι αρχαίοι Έλληνες αλλά και άλλοι σπουδαίοι λαοί κάτι εγνώριζαν κρατώντας την τότε τεχνογνωσία τους σε ιερατεία και κλειστές λέσχες (ανοικτές όμως σε όλο τον κόσμο γιά θεραπείες και άλλες επωφέλειες).
    Δικαιώνεται ο Πυθαγόρας ειπών... «... εισιέναι εις τας πόλεις, πρώτον μεν τρυφήν. Είτα κόρον. Έπειτα δε ύβριν. Μετά δε ταύτα όλεθρον».

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Όλα όσα έχουμε σήμερα μπροστά μας σαν σημάδια του ανθρώπινου πολιτισμού, καρποί της τέχνης, της επιστήμης και της τεχνικής, είναι, σχεδόν κυριολεκτικά, δημιουργήματα και καρποί της δραστηριότητας των Αρίων.
    Αν εξάλειφαν απ' το πρόσωπο της Γης τον Άριο, ένα βαθύ σκοτάδι θα εξαπλωνόταν πάνω της για μερικούς αιώνες. Ο πολιτισμός που αυτός δημιούργησε θ' αντανακλούσε ακόμη, αλλά, τελικά ο κόσμος θα μεταβαλλόταν σε μια απέραντη έρημο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή